Plany na rok 2011. Środowisko – rok reform i wyzwań
Rok 2011 będzie dla resortu środowiska rokiem reform i wyzwań. Będą to m.in.: kontynuacja najważniejszych reform dotyczących odpadów komunalnych, walki z szarą strefą oraz gospodarki wodnej i poprawy ochrony przeciwpowodziowej.
Wyzwaniem będzie dla Polski także sprawne poprowadzenie prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w 2011 r. Listę najważniejszych zadań dla środowiska uzupełniają też negocjacje dotyczące ochrony klimatu i wsparcie polskich zielonych technologii.
Najważniejszym zadaniem dla resortu środowiska w tym roku będzie kontynuacja trzech głównych reform rozpoczętych jeszcze w 2010 r. Działania te dotyczą gospodarki odpadami komunalnymi, walki z szarą strefą na rynku opakowań, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ZSEE) i pojazdów wycofanych z eksploatacji („wraków”), a także gospodarki wodnej, w tym ochrony przeciwpowodziowej.
Poprzednio wielokrotnie podejmowane były próby uzdrowienia gospodarki odpadami czy też gospodarki wodnej, jednak z różnych powodów partykularne interesy zwyciężały nad interesem publicznym i reform zaniechano lub okazywały się pozorne. Przeprowadzenie lub zaawansowanie reform jest w moim przekonaniu najważniejszym celem strategii działań resortu środowiska w przyszłym roku. Stawiam na upraszczanie przepisów, informatyzację, dzięki której eliminuje się konieczność wielokrotnego raportowania tych samych danych dla różnych podmiotów, a także strukturalną reorganizację eliminującą mnożenie kompetencji i kosztów działania instytucji. Stawiamy na prawo przyjazne dla ludzi, które gwarantuje realizację celów ekologicznych. Do najważniejszych zadań Ministerstwa Środowiska należy też kwestia polityki ochrony klimatu
Odpady przede wszystkim
Pierwsza z reform zakłada uporządkowanie gospodarki odpadami komunalnymi przez przekazanie zarządzania odpadami gminom. Reformę tę, zgodnie z wynikami badań opinii publicznej, popiera ponad 80 proc. Polaków. Ustawa regulująca te kwestie wejdzie najprawdopodobniej w życie w marcu 2011 r.
To rewolucyjna zmiana na niewydolnym dotąd rynku odpadów komunalnych. To szansa dla uczciwych przedsiębiorców na skuteczne działania, dla mieszkańców na mniej formalności związanych z umowami i koniec dzikich wysypisk szpecących polski krajobraz. 2011 będzie rokiem na pełne wdrożenie reformy dla samorządów – te, które będą już na to gotowe, mogą przejąć zarządzanie od razu, dla innych przygotowujemy praktyczne wsparcie: podręczniki czy opracowania dobrych praktyk do prowadzenia przetargów.
Walka z szarą strefą
Kolejna z wprowadzanych przez ministra środowiska reform to kompleksowa walka z szarą strefą na rynku opakowań, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego i pojazdów wycofanych z eksploatacji. Na skutek nieuczciwych praktyk Skarb Państwa traci co roku ok. 200-400 mln zł na rynku opakowań oraz 50-80 mln zł na rynku zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Skuteczna walka z szarą strefą jest trudna. Kierujemy się zasadami: nie komplikować życia uczciwym, utrudnić działania przestępcom. Proponowane zmiany konsultujemy z organizacjami branżowymi. Ściśle współpracujemy z odpowiednimi służbami. Po prawie roku intensywnych działań widzimy pierwsze efekty.
Walka z nieuczciwymi praktykami wymaga także wielu zmian w ustawach, m.in. o odpadach opakowaniowych, o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz ustawie o odpadach na wzór rozwiązań sprawdzonych już w krajach Unii Europejskiej. Wdrażanie tych rozwiązań ma zakończyć się w 2011 r.
Reforma gospodarki wodnej
Do kluczowych reform wprowadzonych w resorcie środowiska zaliczam też reformę gospodarki wodnej. Prace nad nią rozpoczęto jeszcze przed tragicznymi w skutkach powodziami z zeszłego roku. Resort środowiska chce zmienić przede wszystkim system finansowania gospodarki wodnej. Zwiększenie nakładów na gospodarkę wodną jest konieczne, jeśli chcemy finansować skuteczną ochronę przeciwpowodziową. Wymaga to przede wszystkim uszczelnienia systemu opłat i zmiany redystrybucji środków oraz stworzenie silnej władzy wodnej.
Wpłynie to m.in. na poprawę ochrony przeciwpowodziowej. W proponowanej reformie znajdzie odzwierciedlenie nowa filozofia ochrony, m.in. odsuwanie obwałowań od rzek tak, by zwiększyć przepustowości koryta i zwiększanie naturalnej retencji na obszarach dorzeczy. Założenia reformy zostaną zaprezentowane na początku roku i zapoczątkują wieloletnie działania, konieczne, żeby w pełni wdrożyć zmiany.
Jedna z reform resortu środowiska zakłada uporządkowanie gospodarki odpadami komunalnymi przez przekazanie zarządzania odpadami gminom
Chronić klimat
Do najważniejszych zadań Ministerstwa Środowiska należy też kwestia polityki ochrony klimatu. Ochrona klimatu zgodna ze specyfiką polskiej gospodarki to wyzwanie negocjacyjne dla Polski na arenie europejskiej. Stale toczą się negocjacje na forum ONZ, w których Polska odegra kluczową rolę, jako kraj sprawujący prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, kiedy odbędzie się kolejna Konferencja Klimatyczna ONZ w Durbanie (RPA) w grudniu 2011 r.
Ważnym działaniem resortu środowiska będzie nadal wspieranie innowacyjnych technologii ochrony środowiska i kontynuacja projektu GreenEvo – Akcelerator Zielonych Technologii (www.GreenEvo.gov.pl).
Jednym z wyzwań na przyszły rok jest też usprawnienie systemu nadzoru nad przestrzeganiem prawa ochrony środowiska – usprawnienie Inspekcji Ochrony Środowiska. Reforma ma doprowadzić do sprawnego i skutecznego egzekwowania obowiązującego prawa w zakresie ochrony środowiska.
Andrzej Kraszewski, minister środowiska
Materiał ze strony www.mos.gov.pl