Woda jest drugą największą kategorią tzw. dóbr szybko zbywalnych pod względem wartościowym. Tempo wzrostu jej sprzedaży jest szybsze niż napojów bezalkoholowych ogółem (całej kategorii). Poza niekwestionowaną wartością metaboliczną wody, kluczowym czynnikiem wzrostu, jest też trend zdrowego odżywiania charakteryzujący się kontrolą ilości cukru w żywności i napojach, skłaniający konsumentów do wyboru wody butelkowanej jako zdrowszej alternatywy wobec innych napoi bezalkoholowych.

22 marca obchodzony jest Światowy Dzień Wody, ustanowiony przez ONZ. Ma on na celu uświadomienie wpływu prawidłowej gospodarki wodnej na kondycję gospodarczą i społeczną.

Według danych Nilsen, w 2018 r., wielkość rynku detalicznego wody butelkowanej w Polsce wyniosła 4,02 mld litrów (wzrost o 4,4% r/r) i osiągnęła wartość 4,39 mld zł (wzrost o 2,6% r/r). Biorąc pod uwagę sprzedaż wody w innych kanałach tj. HoReCa, cały krajowy rynek wód butelkowych szacowany jest na  4,7 mld litrów (wzrost o 3,6% r/r). to oznacza, że sprzedaż detaliczna ma aż 84,6% udziału w całym rynku wody butelkowanej w Polsce.

– Woda niegazowana stanowi niemal połowę wartości sprzedaży detalicznej wody butelkowanej i jednocześnie odpowiada za 54% jej całkowitego wolumenu. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat zarówno wartość, jak i wolumen sprzedaży wody niegazowanej stabilnie rosły w tempie podobnym do wzrostu całego segmentu wody butelkowanej. Drugą co do wielkości kategorią jest woda gazowana, która stanowi 30 proc. wartości sprzedaży detalicznej, a trzecią  są wody smakowe – mówi Karolina Załuska, ekspert ds. Analiz Sektorowych i Rynków Rolnych w Banku BGŻ BNP Paribas. 

To co charakteryzuje ten sektor, to silna zależność popytu od warunków pogodowych i związana z tym sezonowość produkcji, która jest wyższa w miesiącach wiosenno-letnich. Dlatego też długie i gorące lato w 2018 r. oraz rosnący dochód gospodarstw domowych miały pozytywny wpływ na rynek wody w Polsce. Średnia cena jednostkowa rynku detalicznego wody wyniosła 1,09 zł/litr, co oznacza ponad 1% wzrost r/r. Konsumpcja wody butelkowanej była o 3,3% wyższa niż w roku poprzednim oraz o 13,5% wyższa od średniej pięcioletniej i wyniosła 105,2 litra/osobę. Nadal jednak poziom konsumpcji wody butelkowej w Polsce jest niższy niż w krajach Europy Zachodniej UE.

Sprzyjające uwarunkowania przełożyły się na dalszy wzrost wolumenu produkcji wody butelkowanej w kraju. Wg danych GUS, w zeszłym roku wyprodukowano 46,4 mln hektolitrów wód mineralnych i gazowanych niesłodzonych i niearomatyzowanych, czyli o ponad 18% więcej niż rok wcześniej i produkcja ta stanowiła 61% w całkowitej produkcji wód (wzrost udziału o 13 p. p. w stosunku do roku poprzedniego). Jednocześnie zwiększyła się produkcja wód z dodatkiem cukru i innych substancji słodzących lub smakowych o prawie 9% do 36,7 mln hektolitrów. Analizując dane handlowe należy stwierdzić, że prawie cała (99%) polska produkcja wody kierowana jest na rynek krajowy.

Trendy na rynku wody

Wzrost wartości rynku wód butelkowanych w Polsce jest spowodowany silną potrzebą konsumentów przestawiania się na wodę. Według danych firmy Mintel, 35% dorosłych Polaków wypiło więcej wody butelkowanej w 2018 r. niż rok wcześniej. Przy czym aż 91% tej grupy piło więcej wody, zastępując nią słodkie napoje typu cola, czy napoje na bazie soków. Podobnie 70% tej grupy Polaków, którzy wypili więcej wody butelkowanej, zastępowało nią napoje z kofeiną, tj. kawa czy herbata.

Kolejnym silnym trendem oddziałującym na rynek wody jest potrzeba zwiększonego nawodnienia, a co za tym idzie stopniowe zyskiwanie na znaczeniu wód smakowych i funkcjonalnych. Jak wynika z danych Mintel, Polska odpowiada za 10% wszystkich europejskich wód smakowych, co oznacza wzrost o 7% od 2017 r. Ponadto, 52% konsumentów wody butelkowanej w Polsce deklaruje, że chce kupować wodę z witaminami, 37% chce nabywać wodę butelkowaną ze składnikami zwiększającymi energię, a 10% chce dodatku białka do wody. Dlatego też, odpowiadając na  zainteresowanie konsumentów, na polskim rynku pojawia się coraz więcej wód butelkowanych z tego rodzaju deklaracjami na etykiecie.

Znaczącym trendem jest również  obawa dotycząca opakowań wody butelkowanej. W społeczeństwie rośnie świadomość negatywnego wpływu jednorazowych plastikowych opakowań wody butelkowanej na zanieczyszczenie środowiska. Wg badań firmy Mintel, 44% dorosłych Polaków używa butelki wielokrotnego użytku, natomiast w grupie 16-24-latków udział ten wzrasta do 56%. Ponadto, 45% polskich dorosłych podziela pogląd, że woda butelkowana bardziej przyczynia się do zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi niż inne napoje. Umacnianie się trendu do ponownego napełniania butelek wielokrotnego użytku wodą z kranu, stanowi zagrożenie dla wody butelkowanej. Świadomi tego producenci wód butelkowanych angażują się w ambitne cele zrównoważonego rozwoju oraz pojawiają się próby wykorzystywania butelek wielokrotnego użytku w tym segmencie rynku.

Ponieważ na tym rynku dominujące znaczenie, poza dobrą pogodą, ma silna dodatnia korelacja poziomu spożycia wód butelkowanych z dochodami, to wzrost zamożności Polaków powinien pozytywnie przełożyć się na zużycie wody w Polsce. Istnieje zatem potencjał do dalszego wzrostu konsumpcji i rozwoju tej branży, a wartość sprzedaży detalicznej wody butelkowanej w Polsce  do 2020 r. zdaniem analityków Banku BGŻ BNP Paribas  może przekroczyć poziom 6 mld zł.