Program realizowany jest przez Fundację Veolia Polska oraz UNEP/GRID-Warszawa we współpracy ze Stowarzyszeniem Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Inicjatywę wspiera PWiK w Tarnowskich Górach, a także władze gminne i powiatowe.

Kryzys klimatyczny

Konsekwencje kryzysu klimatycznego, w tym związane z nimi wyzwania w dostępie do wody, odczuwamy coraz częściej. Powodują one coraz częstsze zmiany w dystrybucji zasobów wodnych, sprawiają, że stały dostęp do dobrej jakościowo wody jest coraz większym wyzwaniem.

Woda to podstawowy surowiec naturalny – od jej jakości i dostępności zależy funkcjonowanie ekosystemów miejskich i dobrobyt ich mieszkańców. Współtworzenie odpornych na wstrząsy miast stanowi cel działań naszej Fundacji od 2018 roku. Wspieramy zrównoważony rozwój miast i miasteczek, wzmacniamy kompetencje ich liderów, dostarczamy innowacyjnych narzędzi, które wspierają edukację środowiskową i społeczną. Stąd pomysł na nasz nowy program – Akademia Wodna, który oferuje edukację klimatyczną wszystkim mieszkańcom powiatu tarnogórskiego – mówi Izabela Rakuć-Kochaniak, Prezes Zarządu Fundacji Veolia Polska

„Akademia Wodna”

„Akademia Wodna” stanowi odpowiedź na potrzebę szerokiej edukacji klimatycznej dzieci, młodzieży i dorosłych i podnoszenie świadomości ekologicznej polskiego społeczeństwa. Inauguracji programu towarzyszyła publikacja raportu, który z jednej strony w syntetyczny sposób przedstawia wpływ zmian klimatu na dostęp do wody oraz możliwości jej wykorzystania, a z drugiej podejmuje temat świadomości społecznej w tym obszarze. W raporcie zaprezentowano wyniki badania ankietowego przeprowadzonego przez organizatorów programu wśród młodych mieszkańców Tarnowskich Gór, Woźnik i Miasteczka Śląskiego w obszarze postrzegania zmiany klimatu czy sytuacji wodnej w Polsce przez młodych, a także nawyków prośrodowiskowych. Stanowiły one podstawę do zaprojektowania działań programowych.

Sam program składa się z trzech modułów dostosowanych do poszczególnych grup odbiorców. Ważną częścią są szkolenia dla nauczycieli ze szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych, których celem jest wsparcie w rozwoju kompetencji zawodowych w zakresie edukacji klimatycznej. Realizowane w formule spotkań online, są adresowane do szerokiego grona nauczycieli: przyrody, geografii, biologii, chemii, fizyki, a także edukatorów chcących poruszać tematykę wodną na lekcjach wychowawczych, zajęciach WOS, plastyce itd., pracujących z młodzieżą w wieku 12 lat i starszą. Zajęcia będą trwały od października do grudnia 2022 roku. Uczestnicy otrzymają pakiety pomocy dydaktycznych, natomiast zaangażowane w program szkoły zostaną wyposażone w zbiorniki na deszczówkę.

Oprócz szkoleń dla nauczycieli organizatorzy programu przygotowali także aplikację mobilną „Akademia Wodna” – innowacyjne narzędzie edukacji mieszkańców na temat zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi. Aplikacja adresowana jest do wszystkich mieszkańców i za pomocą nowoczesnej metody grywalizacji zachęca do pogłębiania wiedzy ekologicznej. Dla najbardziej zaangażowanych graczy przewidziane są atrakcyjne nagrody.

Przeprowadzone badania

Z badań wynika, że 52% młodych mieszkańców powiatu tarnogórskiego uważa, że zmiana klimatu jest zjawiskiem negatywnym, ale jednocześnie jako najbardziej odczuwalne efekty zmieniającego się klimatu w skali lokalnej badani wymieniali zjawiska, które nie są w rzeczywistości związane ze zmianą klimatu – zanieczyszczenie powietrza (smog) oraz zanieczyszczenie środowiska odpadami. Dopiero w dalszej kolejności zauważają prawdziwe efekty zmian klimatu, jak np. podwyższenie temperatury powietrza oraz występowanie gwałtownych zjawisk atmosferycznych. Ponad 50% nie jest pewna tego, czy wody mamy odpowiednio dużo, czy też jest jej za mało. Jedynie 17% ankietowanych uważa, że Polacy mają problemy z dostępem do wody.

Z badań, które przeprowadziliśmy wśród młodzieży, wyłania się potrzeba pogłębienia wiedzy klimatycznej młodych – aby lepiej zrozumieli obecną sytuację w obszarze zmiany klimatu, poznali prognozy na przyszłość, a w efekcie bardziej świadomie podejmowali aktywności prośrodowiskowe, w tym proklimatyczne. Wierzymy, że edukacja stanowi ważny element działań mitygacyjnych i adaptacyjnych – mówi Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalna UNEP/GRID-Warszawa.

Partnerska formuła

Program realizowany jest w partnerskiej formule ze Stowarzyszeniem Miłośników Ziemi Tarnogórskiej oraz Politechniką Śląską, Starostwem Powiatu Tarnogórskiego, Urzędem Miasta w Tarnowskich Górach, Urzędem Miejskim w Miasteczku Śląskim oraz Urzędem Miejskim w Woźnikach.

Bardzo ważna jest międzysektorowa współpraca i rola edukacyjna każdego z nas. PWiK jest firmą, która od lat prowadzi działania na rzecz podnoszenia świadomości ekologicznej społeczeństwa. PWiK od lat wdraża projekty związane z małą retencją, minimalizowaniem strat wody, czy też z zastosowaniem gospodarki systemu zamkniętego. Udział w tym projekcie daje nam możliwość dzielenia się doświadczeniem i wskazywania rozwiązań zarówno z zakresu racjonalnego korzystania z zasobów wody jak i zagospodarowania wód deszczowych.– mówi Sławomir Jankowski, Prezes Zarządu PWiK Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach.

Zwieńczeniem programu będzie otwarcie interaktywnej ścieżki edukacyjnej w zabytkowej kopalni srebra w Tarnowskich Górach prowadzonej przez Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Jednym z jej elementów będzie opowieść o życiodajnej substancji – wodzie.

Więcej informacji o programie: https://www.fundacja.veolia.pl/aktualnosci/akademia-wodna