Na terenach zlewni Białej, Baby i Sztoły zaplanowano m.in.: prowadzenie monitoringu badawczego w trakcie likwidacji kopalni ZGH Bolesław oraz udostępniania do eksploatacji pola Laski, działania renaturyzacyjne - analiza sposobu prowadzenia działań restytucyjnych z uwzględnieniem zachowania funkcji cieku oraz realizacji działań restytucyjnych na podstawie przeprowadzonej analizy. Opracowywany jest także harmonogram prac konserwacyjnych w korytach rzek.

Obecna sytuacja stanowi precedens w skali kraju i będzie uważnie monitorowana przez Wody Polskie.

 

Pozwolenia wodnoprawne ciągle aktualne

Spółka ZGH Bolesław w dalszym ciągu dysponuje pozwoleniami wodnoprawnymi, wydanymi przez PGW WP RZGW w Gliwicach, m.in. na usługi wodne, polegające na wprowadzaniu do wód rzeki Baby oraz do Kanału Dąbrówka, łączącego się z rzeką Białą, ścieków przemysłowych pochodzących z odwadniania wyrobisk kopalni rud cynku i ołowiu „Olkusz – Pomorzany”. Przedmiotowe decyzje administracyjne umożliwiają i dają prawo do korzystania z wód, a z ich treści nie wynikają przeciwskazania do dalszego odprowadzania wód z zakładu do koryt rzek. Spółka Akcyjna ZGH Bolesław w dalszym ciągu dysponuje pozwoleniami wodnoprawnymi na odwadnianie zakładu górniczego, z których może korzystać w świetle obowiązujących przepisów prawa i w zastanym stanie faktycznym. Pozwolenie zostało wydane na okres 4 lat i zachowuje swoją ważność do 2025 r.

 

Pozwolenie na odwodnienie ZGH Bolesław

Do PGW WP RZGW w Gliwicach zostały złożone przez Zakłady Górniczo – Hutnicze „Bolesław”  wnioski o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na odwodnienie zakładu górniczego, pobór wód pochodzących z odwodnienia zakładu górniczego oraz wprowadzanie poprzez Kanał Dąbrówka do rzeki Białej oraz wprowadzanie do rzeki Baby poprzez Kanał Południowy, wód pochodzących z odwodnienia zakładu górniczego.

 

Plan ruchu likwidowanego podziemnego zakładu górniczego Kopalnia „Olkusz- Pomorzany” na lata 2021-2025

Funkcjonujący od lat 60-tych XX wieku zakład, przez szereg dziesiątków, lat korzystając z decyzji administracyjnych - pozwoleń wodnoprawnych, wydawanych w przeszłości przez różne organa, w tym jednostki samorządu terytorialnego, systematycznie odpompowywał wody z wyrobisk do koryt lokalnych rzek. Efektem tych działań było obniżenie zwierciadła wód podziemnych i powstania rozległego leja depresji. Obecnie spółka akcyjna ZGH Bolesław – właściciel Kopalni rud cynku i ołowiu „Olkusz – Pomorzany” powziął decyzję o likwidacji zakładu. Decyzja o zakończeniu działalności zakładu została podjęta autonomicznie przez Spółkę. Proces likwidacji zakładów górniczych odbywa się w oparciu o przepisy ustawy Prawo Górnicze i Geologiczne. PGW WP RZGW Gliwice nie brał udziału w postępowaniach dotyczących zaprzestania działalności zakładu. Dotychczas w tym zakresie została wydana przez Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie decyzja z dnia 23.12.2020 r. zatwierdzająca „Plan ruchu likwidowanego podziemnego zakładu górniczego Kopalnia „Olkusz- Pomorzany” na lata 2021-2025, a także decyzja Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 14.01.2021r. stwierdzająca wygaśnięcie koncesji zakładu (nr 172/93 z dniem 1.01.2021) na wydobywanie rud cynku i ołowiu ze złoża „Pomorzany”. Z decyzji Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie, z dnia 23 grudnia 2020 r. wynika, że Marszałek Województwa Małopolskiego decyzją z dnia 27 listopada 2019 r., znak: SR-DC7431.15.2019.LS, zatwierdził Dokumentację hydrogeologiczną określającą warunki hydrogeologiczne związane z zakończeniem lub zmianą poziomu odwodnienia likwidowanego zakładu górniczego rud cynku i ołowiu, Kopalni „Olkusz – Pomorzany”.

 

Wody Polskie monitorują sytuację

Sytuacja zmniejszenia przepływu w korytach Baby, Sztoły i Białej na skutek zaprzestania działalności zakładu górniczego przez spółkę nie pozostawia jednak Wód Polskich w Gliwicach bezczynnymi. Dlatego z chwilą powzięcia wiedzy o likwidacji zakładu RZGW w Gliwicach podjął działania zmierzające do pełnej diagnozy sytuacji, oceny stanu faktycznego (w tym ustalenia charakteru cieków po zaprzestaniu działalności zakładu). Zweryfikowano m.in. przygotowanie do sytuacji przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych oraz największego dostawcy wody dla potrzeb bytowych w regionie Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągowe. 

Stwierdzono także, że na przedmiotowych rzekach nie znajdują się ujęcia wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę spożycia.

Ponadto Wody Polskie w Gliwicach zainicjowały oraz uczestniczyły w spotkaniach dotyczących przyszłości zakładu i lokalnych rzek, pozostają przy tym w kontakcie z przedstawicielami przedmiotowego zakładu oraz innym instytucjami mającymi wiążące znaczenie dla procesu wygaszenia działalności górniczej ZGH Bolesław, w tym z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Krakowie.

Należy podkreślić, że problemy wynikające ze specyfiki regionu, w szczególności związane z górnictwem podziemnym i jego wpływem na cele środowiskowe zarówno wód podziemnych, jak i powierzchniowych były również przedmiotem specjalistycznych analiz na potrzeby opracowania II aktualizacji Planów Gospodarowania Wodami.