Zarówno 7 jak i 8 listopada uczestnicy Kongresu WOD-KAN-EKO wysłuchać będą mogi referatów poświęconych nowemu Prawu wodnemu. Pierwszego dnia mecenas Jędrzej Bujny postara się przedstawić wpływ regulacji na branżę oraz omówi nowy tryb ustanawiania stref ochrony ujęć wody, a także ewentualne konsekwencje ustanowienia strefy ochrony pośredniej z punktu widzenia przedsiębiorstw wod-kan. Drugiego dnia natomiast mecenas Mikołaj Maśliński w trakcie prezentacji porówna aktualny model pobierania opłat za korzystanie ze środowiska z modelem opłat za usługi wodne.

Zapoznaj się ze streszczeniem pierwszego z wystąpień. Przyjedź na konferencję, by wysłuchać obu.

Strefy ochrony ujęć wody w nowym prawie wodnym – nowe obowiązki dla przedsiębiorstw wod-kan

dr Jędrzej Bujny

Na mocy ustawy z dnia 20 lipca – Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r., poz. 1566; dalej: „nPw”) wejdą w życie istotne zmiany przepisów regulujących ochronę ujęć wody. Mianowicie, ustawodawca zdecydował się wprowadzić obowiązek ustanowienia strefy ochronny, obejmujący wyłącznie teren ochrony bezpośredniej, dla każdego ujęcia, z którego ujmowana jest woda do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. Oznacza to, że właściciele ujęć wody, dla których dotychczas nie ustanowiono takich stref ochronnych, będą obowiązani ustanowić strefy ochronne obejmujące wyłącznie teren ochrony bezpośredniej. Ustawodawca wskazał przy tym, iż tego rodzaju strefy mają zostać ustanowione w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Co więcej, analiza przepisów przejściowych prowadzi do wniosku, iż branże wod-kan oraz gminy będące właścicielami ujęć wody czeka masowa rewizja ujęć wody. Jak bowiem wynika z treści art. 551 nPW w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy Prawo wodne, właściciele ujęć wody, dla których nie ustanowiono strefy ochronnej obejmującej teren ochrony pośredniej będą obowiązani przeprowadzić analizę ryzyka i złożyć wnioski o ustanowienie stref ochronnych obejmujących teren ochrony bezpośredniej oraz teren ochrony pośredniej, jeżeli jest to uzasadnione wynikami tej analizy.

Dodatkowo pojawia się pytanie o ewentualne koszty dla właścicieli ujęć wody związane z pokrywaniem szkód będących skutkiem wprowadzenia w strefie ochronnej lub na obszarze ochronnym zakazów, nakazów oraz ograniczeń w zakresie użytkowania gruntów lub korzystania z wód. Nowa ustawa Prawo wodne wskazuje bowiem jednoznacznie, że właściciel nieruchomości położonej w tej strefie lub na tym obszarze będzie mógł ubiegać się o stosowne odszkodowanie. Co istotne, w przypadku ustanowienia strefy ochronnej odszkodowanie będzie wypłacał właściciel ujęcia wody.

Biorąc natomiast pod uwagę wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, niewykluczone jest, że powyższe przepisy dotkną stosunkowo szerokiego grona podmiotów. Jak bowiem wynika z raportu NIK, w czterech z 12 przedsiębiorstw wodociągowych oraz w pięciu z dziewięciu gmin, eksploatujących ujęcia wód przeznaczonych do spożycia przez ludzi (tj. w 42,9% kontrolowanych jednostek), stwierdzono przypadki nieuzasadnionego odstąpienia od ustanowienia strefy ochronnej z terenem ochrony pośredniej, pomimo istnienia przesłanek do ustanowienia takiego terenu.

Celem niniejszego referatu jest wskazanie najważniejszych wyzwań, jakie czekają właścicieli ujęć wody, w tym przedsiębiorstwa wod-kan w związku z nowymi przepisami Prawa wodnego. Podczas referatu zostanie omówiony nowy tryb ustanawiania stref ochrony ujęć wody, a także ewentualne konsekwencje ustanowienia strefy ochrony pośredniej z punktu widzenia przedsiębiorstw wod-kan.