– W przyszłości nie będzie oczyszczalni, a zakłady odzysku surowców. Od problemu, jakim obecnie są ścieki i ich oczyszczanie, przechodzimy bowiem do perspektywy spojrzenia na ściek jako szansę i możliwość – stwierdził na wstępie Ireneusz Majszczyk.

To jest realna rzeczywistość w wielu miejscach na świecie, gdzie zakłady odzysku surowców ze ścieków już funkcjonują. Mają one zaawansowaną technologię przetwarzania ścieków i odzysku surowców, a niejednokrotnie i ciekawy, futurystyczny wygląd, rodem jak z wizji AI – mówił I. Majszczyk. – Nowoczesne i piękne zakłady funkcjonują już także w Polsce. Jest się czym pochwalić – dodał.

Rozmówca BMP odniósł się także do możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji w branży oczyszczania i przetwarzania ścieków. W jego przekonaniu AI posłuży jako narzędzie do wspomagania decyzji dla operatorów. Na terenie warszawskich oczyszczalni od lat funkcjonują algorytmy sterujące, które w oparciu o dane zbierane w licznych punktach procesu wspierają operatora w podejmowaniu decyzji.

– Obecnie wdrażamy system RTC Ścieki do sterowania siecią kanalizacyjną w czasie rzeczywistym, w celu ograniczenia ilości odprowadzanej mieszaniny ścieków i wód opadowych przez przelewy burzowe. Opiera się on na precyzyjnej prognozie pogody nad częściami miasta i pozwala zarządzać zbiornikami retencyjnymi i pompami w okresie opadów. System korzysta z danych pozyskiwanych z kilkudziesięciu deszczomierzy zainstalowanych na terenie Warszawy. Jesteśmy w trakcie skomplikowanego procesu kalibracji systemu, która potrwa około 2 lat – powiedział Ireneusz Majszczyk.

Kolejny problem, na który Wodociągi Warszawskie patrzą z perspektywy przekucia go w szansę, jest kwestia ograniczania energochłonności procesów i szukania nowych możliwości produkcji energii. Dobrym przykładem jest oczyszczalnia ścieków Czajka gdzie od lat prowadzone są działania mające na celu maksymalizację produkcji energii z biogazu przy równoczesnym ograniczaniu jej zużycia.

Kolejnym możliwym źródłem energii są ścieki oczyszczone i nieoczyszczone. Szacowany w tym zakresie potencjał zakładów oczyszczania ścieków to około 200 megawatów energii cieplnej. Porównując do zapotrzebowania miasta Warszawy na energię cieplną w lecie, jest to około połowa zapotrzebowania – informował wiceprezes MPWiK

Wodociągi Warszawskie nie obawiają się wymogów narzucanych przez nową Dyrektywę ściekową UE. Narzuca ona ścisłe ramy czasowe na działania, które warszawska spółka już podjęła lub planuje podjąć. Przykładem prowadzonych od wielu lat działań jest obszar zmniejszania energochłonności procesów oraz działania w zakresie wdrażania idei gospodarki obiegu zamkniętego.

Obecnie prowadzone są działania mające dokładnie określić, w jakim dziś stopniu prowadzone procesy spełniają nowe wymagania – W spółce powstaje master plan, który między innymi przewiduje osiągnięcie neutralności energetycznej całego przedsiębiorstwa do 2050 roku – stwierdził Ireneusz Majszczyk.

Główną barierą dostosowania oczyszczalni do dyrektywy jest finansowanie działań inwestycyjnych. Aktualnie Wodociągi Warszawskie prowadzą badania w zakresie efektywności procesów technologicznych w zakresie nowych standardów jakości ścieków oczyszczonych np. w zakresie usuwania mikrozanieczyszczeń. Istotna jest też kwestia wody odzyskanej. – Obecnie odprowadzamy wodę do rzeki i ją tracimy. W sytuacji suszy aż się prosi, aby tę wodę odzyskać – podkreślił  rozmówca BMP.

W Europie są miasta, gdzie częściowo zawraca się wodę do instalacji wodociągowej po jej uzdatnieniu; można ją wykorzystać do chłodzenia w zakładach produkcyjnych. Wodociągi Warszawskie prowadzą rozmowy z elektrociepłowniami warszawskimi w zakresie możliwości wykorzystania ścieków oczyszczonych (wody odzyskanej) w procesie chłodzenia. Główną przeszkodą, którą jednak trzeba tu pokonać, są wymogi formalnoprawne.

***

III Konferencja Oczyszczalnie Przyszłości odbywa się w dniach 13-14 września 2024 r. w Warszawie. Gospodarzem Honorowym konferencji jest MPWiK w m.st. Warszawie S.A., a organizatorem firma BMP Sp. z o.o.

W gronie partnerów branżowych spotkania znalazły się czołowe przedsiębiorstwa wod-kan. Są to: Wodociągi Zielona Góra, Wodociągi Białostockie, Katowickie Wodociągi S.A., Gdańskie Wodociągi oraz Wodociągi Miasta Krakowa. 

Partnerami wydarzenia są Veolia Woda Polska i Mecana AG. Patronat merytoryczny objęły Stowarzyszenie Wodociągowców Województwa Śląskiego oraz Fundacja Dolnośląskie Forum Wodociągowe.