Wydajne wykorzystanie zasobów wodnych
Choć Europa Środkowo-Wschodnia dysponuje obecnie bogatymi zasobami wody, jej niedostatek staje się poważnym wyzwaniem zarówno dla tego regionu, jak i całego świata. ONZ przewiduje, że do roku 2020 ogólnoświatowe zapotrzebowanie na wodę przewyższy dostępne zasoby o 1780 trylionów litrów oraz że do roku 2025 dwie trzecie światowej populacji będą musiały się zmierzyć z umiarkowanym lub poważnym jej niedoborem.
Jako że 42 procent ogólnego zużycia wody w Europie dotyczy rolnictwa; 22 procent – procesów przemysłowych; 18 procent – wytwarzania energii, a pozostałe 18 procent – wody pitnej i potrzeb komunalnych, należy rozważyć, w których obszarach należy ograniczyć zużycie lub jak zapewnić dodatkowe źródła słodkiej wody?
Chociaż obecnie zasoby wody wydają się być obfite, coraz częściej zdajemy sobie sprawę z faktu, że źródła czystej wody są ograniczone. Poza tym, że poziom wód na świecie obniża się z każdym rokiem, wody powierzchniowe coraz trudniej przetworzyć tak, by nadawały się do spożycia. Problem w Europie Środkowo-Wschodniej polega na tym, że w tym regionie zasoby wody nie są równomiernie rozmieszczone bądź łatwo dostępne. Widoczne są również znaczące różnice w wykorzystaniu wody przez poszczególne kraje ze względu na wielkość populacji i gęstość zaludnienia, rodzaje działalności rolniczej, rodzaje produkcji przemysłowej, wpływ wytwarzania energii na środowisko i wymogi inżynierii sanitarnej dotyczące ogrzewania i wentylacji.
Wiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że niewłaściwe zarządzanie zasobami wodnymi i ich niska dostępność niosą negatywne skutki dla wszystkich aspektów ludzkiego życia, a ponadto coraz częściej dostrzegamy ogromny wpływ zasobów wodnych na konkurencyjność gospodarczą. Zważywszy, że rozwijające się regiony w dalszym ciągu odnotowują wzrost gospodarczy, a ich zasoby wodne są coraz szerzej eksploatowane, należy położyć nacisk na wdrażanie nowych technologii, dzięki którym kraje Europy Środkowo-Wschodniej będą bardziej efektywnie korzystać ze źródeł wody.
Impuls do zmian
Wraz ze wzrostem wydajności rolnictwa i przemysłu oraz poprawą jakości życia dzięki zastosowaniu klimatyzacji, połączeń szerokopasmowych itp., gwałtownie rośnie zapotrzebowanie na energię i wodę. Niewiele osób jest świadomych niezwykle ważnego związku pomiędzy wodą a energią, zachodzącego w ramach infrastruktury wodno-lądowej, tzn., że woda jest niezbędna do wytwarzania wydajnej i niezawodnej energii, a energia jest konieczna do produkcji i transportu wody. Problem tkwi w tym, że zasoby czystej wody są ograniczone i należy starannie rozważyć sposób ich rozdziału. Ale kto o tym dzisiaj decyduje? Czy możliwe jest ponowne wykorzystanie strumieni wody przy zachowaniu niskiego poziomu kosztów bez zwiększania zapotrzebowania na wodę?
Na szczęście opracowano już technologie przetwarzania wody, które wykorzystują ścieki przemysłowe i komunalne do tworzenia odnawialnych zasobów wody. Dzięki technologiom GE, służącym do odzyskiwania oraz zaawansowanego oczyszczania i ponownego wykorzystania wody, aglomeracje miejskie, przemysł i producenci energii na całym świecie mogą wdrażać programy ponownego wykorzystania wody w sposób zrównoważony, co pozwala na bardziej wydajne wykorzystanie zasobów wodnych, poprawę konkurencyjności gospodarczej i dostosowanie się do coraz bardziej rygorystycznych przepisów środowiskowych. Oczyszczanie i ponowne wykorzystanie ścieków w pobliżu miejsca ich powstawania również prowadzi do ogromnej oszczędności energii w postaci obniżenia kosztów pompowania i znacznego ograniczenia strat powstających na skutek transportu rurociągami.
Tak jak wiele innych rozwijających się regionów świata, Europa Środkowo-Wschodnia nie sprostała jeszcze potrzebie monitorowania i zwiększania wydajności wykorzystania zasobów wodnych. Ogólnodostępne zasoby wody uległy zmniejszeniu w ciągu ostatnich dwudziestu lat, czego skutkiem są wysokie ceny wody i wprowadzenie wodomierzy w niektórych obszarach. Stworzenie zrównoważonej gospodarki z możliwością przyszłego rozwoju wymagać będzie odnawialnych zasobów wodnych, jako że wiodące światowe korporacje uwzględniają dostępność wody i energii wśród czynników rozpatrywanych przy wyborze lokalizacji. Niektóre kraje Europy Środkowo-Wschodniej, a wśród nich Polska, podjęły już działania zmierzające do przyjęcia najnowszych norm w zakresie wydajnego wykorzystywania zasobów wodnych, jednak nadal należy znacząco zwiększyć ogólną świadomość społeczną.
Europa Środkowo-Wschodnia jest prężnie rozwijającym się regionem, a wiele krajów już teraz odnotowuje wysoki wzrost gospodarczy. Biorąc jednak pod uwagę obfite zasoby naturalne dostępne w tym rejonie, pokaźną siłę roboczą oraz położenie w bezpośrednim sąsiedztwie dużych rynków Europy Zachodniej, rozwój ten może przebiegać dużo szybciej. Aby w pełni wykorzystać taki potencjał, region ten potrzebować będzie innowacyjnych rozwiązań z zakresu wykorzystania energii i wody w połączeniu z konkretnymi decyzjami politycznymi, które wspólnie stworzą pełny ogląd strategii i zwiększą efektywność poprzez inwestowanie w odpowiednie technologie wdrażane w stosownych obszarach.
Ponadto, unijne przepisy środowiskowe będą kluczowym impulsem do wprowadzenia zmian w Europie Środkowo-Wschodniej. W szczególności dyrektywa w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom oraz ich zmniejszania, jak również rozporządzenie dotyczące bezpiecznego stosowania chemikaliów, poprzez ich rejestrację i ocenę, oraz
w niektórych przypadkach udzielanie zezwoleń lub ograniczenia handlu i stosowania niektórych chemikaliów (tzw. rozporządzenie REACH) prowadzą do zaostrzenia norm środowiskowych dotyczących generowania ścieków przemysłowych i zarządzania nimi. Ich spełnienie będzie wymagało wprowadzenia nowoczesnych metod służących bardziej wydajnemu wykorzystaniu zasobów wodnych.
Technologie wodne w rozkwicie
Jako że jakość i niedostatek wody stanowią problem dla przemysłu z punktu widzenia dalszego prowadzenia działalności, następuje gwałtowny rozwój innowacyjnych technologii oczyszczania wody. Membrany ultrafiltracyjne to jedna z technologii, które mogą przyczynić się do rozwiązania zaistniałych problemów, jednocześnie spełniając najbardziej rygorystyczne normy środowiskowe, poprzez otrzymywanie bezpiecznej, czystej wody ze ścieków przy wykorzystaniu procesu filtrowania zamiast substancji chemicznych.
Membrany te są dostarczane klientom z całego świata na potrzeby rozwiązań wykorzystujących zarówno wodę słodką, jak i morską. Na przykład w elektrowni położonej na terenie Polski, wodne membrany ultrafiltracyjne są stosowane przy dostawie wody zasilającej do otwartego obiegu chłodzenia elektrowni. Od momentu wdrożenia w 1999 roku, w systemie tym codziennie filtruje się do 5600 metrów sześciennych zanieczyszczonej wody pochodzącej z pobliskiej miejskiej oczyszczalni ścieków, co zapewnia elektrowni niezawodne
i tanie źródło wody zasilającej przy jednoczesnym obniżeniu kosztów operacyjnych ponoszonych przez elektrownię.
Innowacyjne rozwiązania z zakresu wydajnego wykorzystywania zasobów wodnych są dziś dostępne, a nowoczesne technologie zaprojektowano w sposób pozwalający na oczyszczanie zarówno źródeł wody pitnej, jak i najbardziej wymagających i stanowiących największe wyzwanie zasobów wodnych – związanych z przetwarzaniem węglowodorów, ściekami, produkcją stali i wytwarzaniem energii. Dzięki najnowszym projektom i usprawnieniom inżynieryjnym wodę będzie można odzyskiwać, oczyszczać i ponownie wykorzystywać w procesach przemysłowych celem obniżenia ogólnych kosztów działalności i ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko.
Woda przyszłości
Oczywiste jest, że wydajne wykorzystanie zasobów wodnych jest kluczem do stworzenia konkurencyjnej i zrównoważonej gospodarki. Ponieważ kraje Europy Środkowo-Wschodniej dostrzegają znaczenie wydajnego wykorzystywania zasobów wodnych, nowoczesne technologie oczyszczania wody będą niewątpliwie odgrywać istotną rolę w zapewnieniu odnawialnych źródeł wody, dzięki którym cel ten zostanie osiągnięty.
Źródło: GE Energy Water & Process Technologies