Badania i analizy porównawcze stanowią fundament benchmarkingu. Usystematyzowane porównywanie własnej firmy z innymi przedsiębiorstwami pozwala na obiektywną ocenę stanu obecnego oraz wyciągnięcie odpowiednich wniosków na przyszłość. Istotne jest to, aby działania benchmarkingowe nie były jednorazowe.
    Rank Xerox postanowił wykorzystać metodę benchmarkingu do realizacji planu naprawczego firmy w sytuacji głębokiego kryzysu. Realizując plan wybrano wtedy firmy, które posiadają najlepsze wyniki w obszarach, które Xerox oznaczył jako najbardziej wrażliwe i wymagające poprawy. Opierając się na doświadczeniach najlepszych, wdrożono proces doskonalenia, co uratowało firmę przed upadkiem.

Naturalny monopol
   Przedsiębiorstwa wodociągowe w Polsce eksploatowały zróżnicowane, wymagające uzupełnień systemy i dlatego do niedawna raczej obserwowały, niż wdrażały system benchmarkingu. Jednak dzięki inicjatywie Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” i współpracy z wiodącymi spółkami benchmarking staje się codzienną praktyką. Nie jest on zwykłym naśladownictwem nie polega na porównaniu efektów i podpatrzeniu sposobu pracy innych, aby tak samo postępować u siebie. Jego istotą jest wykrywanie czynników, które sprawiają, że analizowany proces jest wykonywany efektywniej, a następnie wskazanie podobnych możliwości we własnym przedsiębiorstwie. To uczenie się i twórcze adaptowanie najlepszych praktyk (the best practices, GMP). W efekcie system ten wyznacza standardy dla branży, także tych działających w warunkach naturalnego monopolu.

Początki w branży
   W lutym 2010 roku Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” rozpoczęła prace mające na celu stworzenie krajowego systemu benchmarkingu przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. W tym celu została powołana grupa robocza składająca się z przedstawicieli firm wodociągowokanalizacyjnych, świata nauki oraz specjalistycznych firm konsultingowych. Celem przedsięwzięcia było stworzenie systemu zawierającego wskaźniki, które pozwolą na systematyczne badanie stanu branży, jej rozwoju i zmian w niej zachodzących. Akces do udziału w projekcie zgłosiły 42 firmy, dziś jest ich już blisko 160.

W praktyce
    Jednym z przykładów polskich firm z branży wodociągowo- kanalizacyjnej, realizujących w strategii biznesowej działania benchmarkingowe jest spółka Saur Neptun Gdańsk S.A. Firma ta znalazła się w grupie pilotażowej projektu IGWP.

Doświadczenia gdańskiej spółki
    Wieloletnie doświadczenia gdańskiej spółki w stosowaniu metody benchmarkingu związane były głównie z potrzebą i możliwością badania, i analizowania określonych grup wskaźników w obrębie firm francuskiego potentata na rynku usług komunalnych – grupy SAUR, do której należy SNG. Nie jest to jednak jedyny przykład, bowiem w firmie możemy odnaleźć także elementy benchmarkingu wewnętrznego. Efektywne zarządzanie eksploatacją, realizowane przez działające w gdańskich wodociągach Centrum Działań Operacyjnych (CDOP), jest jedynym w tej skali projektem intensyfikacji zarządzania pracami eksploatacyjnymi, wśród polskich firm wodociągowych. Projekt rozpoczęto blisko 5 lat temu, a jego celem było doprowadzenie do sytuacji, w której większość prac planowych, prowadzonych na systemie wodno-kanalizacyjnym w porozumieniu z kierownikami działów, będzie planowana i zarządzana z jednego miejsca. Ułatwia to każdorazowo zarządzanie w sytuacjach kryzysowych, a planista każdorazowo ma pełny dostęp do informacji o rozmieszczeniu i zaangażowaniu w pracę poszczególnych brygad. Cztery wydzielone zespoły zajmują się organizacją prac eksploatacyjnych, planowaniem prac, optymalizacją prac eksploatacyjnych, zarządzaniem danymi eksploatacyjnymi. Badanie i analiza porównawcza prac poszczególnych brygad pozwala na wyciągnięcie właściwych wniosków, a zbierane i przetwarzane dane na bieżąco wspomagają zarówno bieżące zarządzanie firmą, jak i pomagają określić kierunki strategicznego rozwoju.

Autor: Andrzej Osiński, dyrektor ds. rozwoju Saur Neptun Gdańsk

Fot.: Saur Neptun Gdańsk SA

Artykuł został opublikowany w magazynie "Ochrona Środowiska" nr 2/2012