Betonowe dylematy
Ziemowit Suligowski
Politechnika Gdańska
Beton i żelbet należą do najstarszych materiałów wykorzystywanych we współczesnych kanalizacjach. Nadal budzi to szereg kontrowersji. Powszechna jest niechęć do używania betonów w inżynierii środowiska. Jednak nadal stosuje się betony niespełniające wymagań normowych czy też połączenia praktycznie z góry nieszczelne.
Rys. 3. Rura z płaszczem wewnętrznym |
Beton pozostaje nadal materiałem, który może być stosowany w kanalizacji, jednak wyroby muszą być wykonane z betonów odpowiednio wysokiej jakości; należy preferować sprawdzonych producentów. W przypadku podwyższonego zagrożenia korozją i konieczności zastosowania elementów o podwyższonej wytrzymałości, jeśli zapadnie decyzja o użyciu żelbetu, potrzebne jest użycie konstrukcji wzmocnionych przez izolacje wewnętrzne (GRP, PE, bazalt) – rys. 3. Ewentualna rezygnacja z wkładki, co ma miejsce na poszczególnych budowach, może skutkować w relatywnie krótkim czasie koniecznością kosztownego remontu, względnie odtworzenia uszkodzonego elementu.
Ogólnie beton i żelbet są różnymi materiałami, cechującymi się różnymi cechami materiałowymi. Nie można przyjmować, że są one zamiennikami. Wbrew obiegowym opiniom żelbet w kanalizacji jest gorszym materiałem niż beton, a jego użycie musi być umotywowane obliczeniami. Zarówno wyroby betonowe, jak i żelbetowe stosowane w kanalizacji muszą odpowiadać wymaganiom jakościowym określonym w normie PN-EN 206. W warunkach podwyższonego ryzyka korozji konieczne jest zastosowanie dodatkowych zabezpieczeń, rezygnacja z nich prowadzi do poważnych awarii i przedwczesnej dekapitalizacji. Koszty późniejszych napraw są nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do oszczędności w fazie realizacji. Szereg problemów mogą rozwiązać wyroby z betonu samozagęszczalnego, ale dobry i tradycyjny beton pochodzący od sprawdzonego producenta wcale nie jest gorszy.
Szczególnie ważne jest to, że o ostatecznym efekcie decyduje nie tylko to, jaki jest wyrób, ale również od kogo on pochodzi. Poszukiwanie różnych kruczków prawnych motywujących kierowanie się starymi normami i unikanie normy PN-EN 206 może skutkować tylko obniżeniem uznania dla materiału i jego eliminacją z zastosowań w kanalizacji.
Autor: Ziemowit Suligowski, Politechnika Gdańska
Fot.: www.sxc.hu
Czytaj więcej w magazynie "Ochrona Środowiska" nr 6/2012 zamów prenumeratę w wersji elektronicznej lub drukowanej |