Pod koniec lat 90. w Wodociągach i Kanalizacji w Opolu został wdrożony model hydrauliczny sieci wodociągowej miasta oraz, w późniejszym czasie, system GIS. Ówczesne rozwiązania, obarczone ograniczeniami funkcjonalnymi, jak i licencyjnymi, okazały się na tyle nieadekwatne do potrzeb przedsiębiorstwa, że spółka nie widziała sensu w dalszym ich rozwijaniu. – Oprogramowanie wdrożone w przedsiębiorstwie nie spełniało położonych w nim oczekiwań, często przysparzając użytkownikom więcej trosk i problemów aniżeli korzyści – wyjaśnia Tomasz Kochanowski, st. specjalista w Dziale Obsługi Klienta. Firma postanowiła dokonać modernizacji oprogramowania w tym zakresie. – Naturalnym krokiem w tej sytuacji było stworzenie nowego systemu wykorzystującego dane powstałe podczas poprzednich wdrożeń (mapa numeryczna, model sieci wodociągowej). Rozpoczęliśmy więc poszukiwania nowych rozwiązań, które byłyby dopasowane do potrzeb przedsiębiorstwa. Aby nie opierać się jedynie na wiedzy firm zewnętrznych, zatrudniona została osoba odpowiedzialna za nadzór nad system GIS – dodaje Tomasz Kochanowski.

Po obiecujących testach zapadła decyzja o samodzielnym stworzeniu systemu GIS, a w późniejszym czasie modelu hydraulicznego sieci wodociągowej, w oparciu o darmowe oprogramowanie. – Aplikacja Quantum GIS w połączeniu z bazą danych PostgreSQL, stała się pierwszym krokiem w stronę stworzenia własnego systemu GIS – mówi Sebastian Radzimski st. specjalista ds. GIS. – Można powiedzieć, że sami dostosowaliśmy otwarte oprogramowanie typu GIS do zarządzania infrastrukturą wod-kan. Zrobiliśmy to w sposób podobny do rozwiązań komercyjnych z tą różnicą, że wykorzystaliśmy w tym celu darmowe oprogramowanie – dodaje.

System działa w oparciu o model klient-serwer, gdzie centralny serwer bazodanowy udostępnia treść mapy użytkownikom, logującym się do systemu GIS za pomocą poświadczeń domenowych. – Od samego początku chcieliśmy mieć system GIS, w którym wszystkie dane zgromadzone są w jednej bazie. Dzięki temu możemy łączyć ze sobą różne informacje, przeprowadzając też analizy przestrzenne, których wynik można wyświetlić bezpośrednio na mapie – przyznaje Kochanowski.

System składa się z trzech podstawowych elementów: Quantum GIS, PostgreSQL oraz MapServer. Quantum GIS jest oprogramowaniem typu GIS wykorzystywanym do obsługi mapy numerycznej, PostgreSQL przechowuje dane na centralnym serwerze, natomiast zeskanowane mapy zasadnicze wyświetlane są przy pomocy serwera WMS MapServer, który obsługuje również pozostałe dane bitmapowe (ortofotomapa, mapy historyczne).

Na przykładzie WiK w Opolu widać, że rozwiązania oparte na otwartym oprogramowaniu w zakresie GIS mogą być w pełni funkcjonalnymi systemami, stanowiąc alternatywę dla rozwiązań płatnych. Podstawową różnicą jest brak kosztów związanych z zakupem licencji oprogramowania użytego przy budowie systemu. – Główną siłą systemu okazała się nieograniczona liczba operatorów mapy. Dzięki temu możemy przenieść ciężar uzupełniania i weryfikowania infrastruktury poza sekcję GIS czy też Dział Techniczny. Działy eksploatacyjne, mające bezpośredni kontakt z infrastrukturą wod-kan, mogą samodzielnie nanosić poprawki, zgodnie z tym co zaobserwują w terenie – wyjaśnia Radzimski. Aktualnie w firmie wdrożony został również mobilny system GIS, zapewniający dostęp do mapy numerycznej służbą eksploatacyjnym w terenie, poprzez tablet z odbiornikiem GPS.

Fot.: WiK Opole

Więcej przeczytacie Państwo w numerze 1/2014 magazynu „Ochrona Środowiska”