W kryzysie liderzy firm są zmuszeni działać pod podwójną presją, ponieważ z jednej strony przeżywają silne emocje, naturalne dla każdego człowieka, z drugiej zaś stoją przed imperatywem działania i ratowania firmy

Dla świadomych menadżerów oczywistym jest, że proces zmian w organizacji dzieje się w czasie całego okresu jej istnienia i jest ściśle powiązany ze zmianami zachodzącymi w jej otoczeniu, ale także tymi determinowanymi wewnętrznie, np. fazami cyklu życia organizacji, ewolucją przyjętych norm i wartości czy zachowaniem uczestników organizacji. Od wielu lat edukacja w obszarze zarządzania nie pozostawia w tym względzie swobody, a wręcz do znudzenia przypomina menadżerom o konieczności nauki zarządzania zmianami i zarządzania w czasie zmian. Ponadto teoretycy i praktycy zarządzania podkreślają różnice poszczególnych zmian wymieniając te o charakterze: psychologicznym, społecznym, politycznym, kulturalnym, technologicznym i ekonomicznym.

Lider na miarę kryzysu

Przed nadejściem ery informacji i mediów elektronicznych ludzie żyli pod wpływem autorytetów monumentalnych reprezentujących przeważnie wodzowski, autorytarny styl zarządzania, traktowanych jednocześnie bardziej jako niedoścignione wzorce – bohaterskich bądź świętych, na których można było się powołać, lub do których można było się pomodlić, ale z uwagi na olbrzymi dystans statusu oraz pozycji społecznej raczej nikt nie wierzył, że uda się powtórzyć osiągnięcia ideału. Był to taki swoisty wentyl bezpieczeństwa w tłumaczeniu niedoskonałości własnego życia i otoczenia. Ostatni przełom tysiącleci to kryzys autorytetów (spowodowany m.in. przez indywidualizację kultury czy demokratyzację życia społecznego i wychowania[1]), który dzięki technologii, internetowi i mediom społecznościowym przerodził się w potrzebę obcowania z autorytetami-liderami podręcznymi[2], np. internetowymi: „influenserzy, instagramerzy, jutuberzy”, lub lokalnymi – namacalnymi, dostępnymi i dającymi realną nadzieję na powtórzenie sukcesu tegoż lidera (w tym także przełożonego).

Pandemiczny lider

Pandemiczny lider powinien również pamiętać o zadbaniu o własne zdrowie psychiczne i fizyczne. Tylko będący w dobrej formie lider może starać się zarażać innych optymizmem, konstruktywnie pocieszać i wspierać. W miarę możliwości nie epatować swoją pozornie lepszą sytuacją, ale również nie wstydzić się swoich osiągnięć. Skromność i pokora są w czasie kryzysu szczególnie w cenie. Pandemia zmusza liderów każdego szczebla do uwzględniania w swej codziennej pracy zupełnie nowych elementów – od pracy zdalnej, poprzez zapewnienie dodatkowych środków ochrony, kończąc na rozważaniach o możliwościach identyfikacji osób zaszczepionych (np. dobrowolne zgłoszenia w zamian za dzień wolny). Wspomniane kwestie dzielą społeczeństwo i są kolejnym wrażliwym obszarem, do którego należy podejść systemowo i z należytą ostrożnością. Końcowy sukces będzie okazją do osobistej satysfakcji i inspirującym zbiorem wiedzy i doświadczeń do wykorzystania w przyszłości.

***

Cały artykuł ukazał się w numerze  1/22 kwartalnika Kierunek WOD-KAN. Aby mieć dostęp do bezpłatnej wersji elektronicznej (pdf) wystarczy zapisać się do naszego portalowego newslettera – dzięki temu można otrzymać każde nowe wydanie wraz z najważniejszymi wiadomościami z branży.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[1] M. Mazurek, Konieczność dziejowa kryzysu autorytetów i (związanej z nim) kultury niedojrzałości, Kultura-Media-Teologia 24/2016, Kraków, s. 46.

[2] Autorska definicja pojęcia „lider podręczny” w kontekście zarządzania organizacjami pojawiła się po raz pierwszy podczas wykładu dra Krzysztofa Buczkowskiego w Towarzystwie Naukowym Płockim w dn. 2 grudnia 2021 roku.