Efekt zator
Wytypowanie dokładnego miejsca oraz czasu powstania zatoru jest przy obecnym stanie wiedzy niemożliwe. Zwykle powstający zator jest efektem działania kilku czynników, z których większość ma charakter całkowicie przypadkowy. Z pomocą przychodzą narzędzia statystyczne oraz stworzone na ich postawie rozwiązania informatyczne. Posiadając bazę danych łączącą zatory z odcinkami sieci, na których te awarie wystąpiły, można określić, jakie kanały są najbardziej narażone na wystąpienie zatoru. Miejsca te zwykle charakteryzują się m.in. małymi średnicami, małymi spadkami, porowatym materiałem, dużą liczbą wpięć do kanału lub licznymi zmianami kierunku na długości przewodu. Dzieje się tak ponieważ wszelkie zmiany warunków hydrodynamicznych skutkują osadzaniem się zanieczyszczeń zawieszonych w strumieniu ścieków. Po zakończeniu powyższej analizy można zaimplementować proaktywne działania usprawniające funkcjonowanie sieci kanalizacyjnej. Polegają one głównie na przeprowadzeniu systematycznego, prewencyjnego czyszczenia oraz częstej kontroli stanu technicznego przewodów o dużym prawdopodobieństwie wystąpienia zatoru.

FOG
Liczne analizy wykazały, że w krajach rozwiniętych na obszarach zurbanizowanych najwięcej uciążliwości spowodowanych jest przez tłuszcze spożywcze nazywane FOG (ang. Fat, Oils, Grease) dostające się do sieci kanalizacyjnej. Mogą one pochodzić z gospodarstw domowych lub lokali gastronomicznych. Kompleksowe programy ograniczania liczby zatorów polegają w takich przypadkach głównie na minimalizacji zanieczyszczeń dostających się do sieci. Kampanie informacyjne (np. wrocławska kampania „Nie zapychaj! Pomyśl!”) uświadamiają mieszkańcom miasta, że złe nawyki korzystania z kanalizacji mają bezpośrednie przełożenie na jej awaryjność. Płynne tłuszcze wylewane do kanalizacji bardzo szybko zestalają się i reagując z jonami wapnia w ściekach tworzą nierozpuszczalne osady. Jakiekolwiek przedmioty trafiające do kanałów tj. środki higieniczne, materiały budowlane, opakowania łączą się z osadami tłuszczowymi i mineralnymi. Złogi takie mogą zostać usunięte tylko mechanicznie, co jest kosztowne oraz czasochłonne. W porównaniu z gospodarstwem domowym, lokal gastronomiczny wytwarza dużo większą ilość zatłuszczonych ścieków. Dlatego też przepisy prawne wymagają montowania w takich przypadkach separatorów tłuszczu. Systematyczna kontrola pracy urządzeń połączona z akcjami informacyjnymi pozwala na znaczą poprawę pracy sieci. Redukcja liczby zatorów spowodowanych tłuszczami po wprowadzeniu programów FOG wynosiła 50% w Melbourne (Australia) oraz 96% w Dallas (Stany Zjednoczone).

Literatura:

[1] Blanc J., Arthur S.; Management and recovery of FOG; CREW project CD2013/6. Dostępny online na: crew.ac.uk/publications
[2] Rodrigueaz J., McIntyre N., Diaz-Granados M.,Maksimovic C.; A database and model to support proactive management of sediment-related sewer blockages, Water Research 46 (2012) 4571 – 4586
[3] Ugarelli R., Venkatesh G., Brattebo h., Di Fecerico V., Saegrov S.; Historical Analysis of Blockages in Wastewater Pipelines in Oslo and Diagnosis of Causative Pipeline Characteristic; Urban Water Journal 7 (2010), 335-343