Partner serwisu
03 grudnia 2014

Czekali aż 280 lat

Kategoria: Historia

W 1606 roku Jakub Cieśla zbudował Wodociąg Zamkowy, który dostarczał wodę źródlaną do łazienek i kuchni Zamku Królewskiego w Warszawie. Mieszkańcy musieli jednak czekać na wodociągi aż 280 lat. 3 lipca 1886 roku zakończono
pierwszy etap budowy i uruchomiono filtry powolne (piaskowe) na Stacji Filtrów.

Czekali aż 280 lat

W wieku XIV-XV mieszkańcy Warszawy czerpali wodę z Wisły i jej małych dopływów oraz małych źródeł. Pod koniec XVI wieku powstał prawdopodobnie pierwszy prymitywny rurociąg warszawski. W 1606 roku Jakub Cieśla zbudował Wodociąg Zamkowy, który dostarczał wodę źródlaną do łazienek i kuchni Zamku Królewskiego w Warszawie. Również powstały studnie publiczne, których przykładem jest „Gruba Kaśka” na Tołmackiem, zbudowana w 1780 roku i odrestaurowana dzięki Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. Mieszkańcy Warszawy musieli jednak czekać na wodociągi aż 280 lat, bowiem dopiero w 1886 roku powstał system wodociągów, dzięki staraniom rosyjskiego generała Sokratesa Starynkiewicza (1820-1902) – pełniącego obowiązki prezydenta miasta.

Pierwszy system wodociągowo-kanalizacyjny
Problemy sanitarne ówczesnej Warszawy, to nie tylko brak wodociągów, ale również sterty odpadów, uliczne kloaki i zalane nieczystościami ulice. Powodowało to, że śmiertelność mieszkańców miasta była jedną z najwyższych w Europie. Dopiero w 1851 roku car Mikołaj (1796-1855) nakazał budowę wodociągu, a projekt zlecono architektowi Henrykowi Marconiemu (1792-1863). Wodociąg ten został oddany do użytku w 1855 roku i wyposażony w prymitywne filtry obsługiwał małą część lewobrzeżnej Warszawy. Natomiast wodociąg praski, który powstał w 1872
roku, na podstawie projektu inż. sanitarnego Alfonsa Grotowskiego (1833-1922), w ogóle nie uzdatniał wody pobieranej z Wisły. Woda, dostarczana miastu w niedostatecznej ilości była złej jakości, a miasto nadal tonęło w nieczystościach i błocie. Dopiero dzięki generałowi rosyjskiemu Sokratesowi Starynkiewiczowi, prezydentowi Warszawy w latach 1875-1892, miasto zostało pierwszą metropolią imperium rosyjskiego, w którym zbudowano nowoczesny system wodociągowo-kanalizacyjny. Do realizacji tego zadania zatrudnieni zostali inżynierowie angielscy Sir William Lindley (1808-1900) oraz jego syn Wiliam Heerlein Lindley (1853-1917).

10 dni na pomiar, 2 lata na projekt
Warto dodać, że znani amerykańscy profesorowie Leonard Metcalf i Harrison P. Eddy w książce pt. „Amerykańska Praktyka Kanalizacyjna”, wydanej przez McGraw-Hill Book Company w 1914 roku, uznali Sir Williama Lindleya za jednego z czołowych inżynierów ówczesnych czasów, który znacznie wyprzedził swój czas. Należy dodać, że zarówno ojciec, jak i syn William Heerlein Lindley byli wizjonerami branży wodociągowo-kanalizacyjnej. Wykonanie pomiarów w stolicy zajęło Sir Wiliamowi Lindleyowi tylko 10 dni, a projekt sieci wodociągowo-kanalizacyjnej gotowy był już po dwóch latach. Zakładał on zużycie 280 litrów wody na mieszkańca (pod koniec XIX wieku pół miliona ludności zamieszkiwało Warszawę). W projekcie wykorzystano naturalne ukształtowanie terenu.

Oszacowany koszt całej inwestycji wynosił 7,5 miliona rubli, przy czym sieć wodociągowa 3 mln rubli, a sieć kanalizacyjna 4,5 mln rubli. Założono przy tym, że będą wykorzystywane najlepsze materiały, poddane stosownej kontroli. Projekt został wydany drukiem w 1879 roku, w języku polskim i rosyjskim. Został jednak poddany ostrej krytyce, do której włączyła się również prasa. Stwierdzono, że inwestycja jest za duża, za droga i stanowi „rozpustę higieniczną”.

Popłynęła czysta woda
Po obronie projektu przez Williama Heerleina Lindleya, część dotycząca wodociągów została zatwierdzona 17 maja 1880 roku, a część dla kanalizacji 20 maja 1880 roku. Projektowi pomogła zapewne wizyta cara Aleksandra II (1818-1881) w Warszawie, który zobaczył zły stan sanitarny miasta, ale projekt podpisał już jego następca car Aleksander III (1845-1894). W dniu 26 sierpnia 1881 roku schorowany Sir William Lindley zrzekł się swych praw na rzecz swojego syna Williama Heerleina Lindleya, który pełnił rolę Głównego Inżyniera budowy do chwili wybuchu
I wojny światowej.

3 lipca 1886 roku zakończono pierwszy etap budowy i uruchomiono pierwsze filtry powolne (piaskowe) na Stacji Filtrów, a do mieszkańców Warszawy popłynęła czysta i zdrowa woda. Warto dodać, że William Heerlein Lindley w 1913 roku przedłożył projekt dalszej rozbudowy sieci wodociągowej, dla której założył, że Warszawa osiągnie liczbę 1,6 mln mieszkańców, która będzie rosła w przyszłości do 4,6 mln.

ZAMKNIJ X
Strona używa plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. OK, AKCEPTUJĘ