Pierwsi w Europie
Grażyna Pilarczyk
Saur Neptun Gdańsk S.A.
Zły stan sanitarny Gdańska i powtarzające się epidemie wpłynęły w XIX wieku na decyzję o realizacji projektu urządzeń wodno-kanalizacyjnych dla miasta. Był to pierwszy na kontynencie europejskim system całościowy: od ujęcia wody po oczyszczalnię ścieków, który wybudowano i uruchomiono dzięki determinacji nadburmistrza Leopolda von Wintera.
Pierwsze wodociągi gdańskie powstały, gdy prowadzono regulacje systemu cieków w mieście i wybudowano kanał Raduni. Autorami tego pomysłu byli Krzyżacy, władający miastem od jesieni 1308 roku. Woda z kanału Raduni oraz potoku Siedlickiego doprowadzana była drewnianymi rurami do 594 studzien miejskich. Do odprowadzania ścieków i wód deszczowych służyły uliczne koryta przykryte dylami, odprowadzały one ścieki do Motławy lub do któregoś z kanałów Raduni w obrębie miasta. Ścieków nie oczyszczano. W XVI wieku pojawiła się w rejonie Bramy Wyżynnej pompa, tzw. Wasserkunst, która zachowała się jedynie na ilustracjach z epoki. W XVII i XVIII wieku coraz częściej doprowadzano wodę do poszczególnych posesji, a nie tylko do studni. Z racji bogactwa miasta i jego mieszkańców takich przyłączy było aż ok. 600. Woda była bardzo złej jakości. Ten stan rzeczy utrzymał się aż do XIX wieku. Podczas epidemii cholery w 1831 roku zmarły aż 1 063 osoby na 1 456 zachorowań.
Autor: Grażyna Pilarczyk, Saur Neptun Gdańsk S.A.
Fot.: Saur Neptun Gdańsk S.A.
|
Czytaj więcej w magazynie "Ochrona Środowiska" nr 6/2012 zamów prenumeratę w wersji elektronicznej lub drukowanej |
