Jak informuje portal Nasz Racibórz, sytuacja hydrologiczna w Regionie Wodnym Małej Wisły i Górnej Odry ulega stopniowej poprawie. W dalszym ciągu pracuje zbiornik Racibórz Dolny, posiadający 73% rezerwy oraz polder Buków. Zbiornik budzi zaciekawienie, ale i zmartwienie, m.in. u wędkarzy, którzy pokazują zdewastowane przez żywioł łowiska.

Stany wód utrzymują się na stałym poziomie lub wykazują tendencję malejącą. Stany alarmowe przekroczone są wciąż na jedenastu posterunkach wodowskazowych: Chałupki, Krzyżanowice, Racibórz-Miedonia, Krapkowice, Ujście Nysy Kłodzkiej, Branice, Branice, Karłowice, Mizerów-Borki, Jawiszowice, Kozłowa Góra, natomiast stany ostrzegawcze odnotowano dziś na trzynastu wodowskazach: Olza, Koźle, Opole-Groszowice, Racławice Śląskie, Dobra, Krzywa Góra, Domaradz, Kamionka, Grabówka, Ruda Kozielska, Goczałkowice, Bieruń Nowy, Pszczyna.

W powiatach bielskim, cieszyńskim, wodzisławskim i raciborskim, mieście Bielsko-Biała a także w sołectwie Przyszowice dalej obowiązuje pogotowie przeciwpowodziowe. Podobnie, w dalszym ciągu utrzymany jest alarm przeciwpowodziowy w powiatach: głubczyckim, kędzierzyńsko-kozielskim, krapkowickim, opolskim, brzeskim oraz na terenie miasta Opola.

Jak działa zbiornik Racibórz?

Wiemy, że wały przeciwpowodziowe poniżej zbiornika są w stanie zapewnić ochronę przed wodą o przepływie ok 2300 m3/s. Będziemy jednak tak sterować odpływem, aby zmniejszyć przepływ poniżej zbiornika do 1210 m3/s, czyli do tzw. wody dwudziestoletniej. Najlepiej wytłumaczyć to na przykładzie: załóżmy, że dopływ wody z górnej Odry zaczyna się zwiększać. Dopóki utrzymuje się przy wspomnianej wartości 1210 m3/s, nic nie robimy, jeśli natomiast wzrasta, zaczynamy go redukować, czyli „dławić falę”. Opieramy się przy tym na prognozach przygotowywanych przez IMGW, które są aktualizowane co kilka godzin (Stany wód na bieżąco). Należy zaznaczyć, że w przypadku fali powodziowej ważna jest nie tylko jej wielkość, ale też objętość. Gdy dopływ do zbiornika przekroczy 2400 m3/s, np. do 3120 m3/s (właśnie tyle wynosił podczas powodzi w 1997 roku), będziemy coraz bardziej intensywnie dławić falę, aż odpływ ze zbiornika nie przekroczy 1600 m3/s, co jest wartością bezpieczną pod względem możliwości przepustowych doliny Odry poniżej.

Na czym polega dławienie fali powodziowej?

W zbiorniku, a dokładnie rzecz biorąc na budowli przelewowo-spustowej, znajdują się zasuwy oraz spusty denne. Tworzą one system, którym w automatyczny sposób możemy manewrować. Kiedy poziom wody podnosi się, zamykamy po kolei kolejne zasuwy – cała procedura jest określona w Instrukcji Gospodarowania Wodą. Po to, aby nie dopuścić do wypływu ze zbiornika większej ilości wody niż chcemy. Tak manewrujemy zasuwami i zamykamy je w takiej kolejności, aby uzyskać przepływ wody, który będzie bezpieczny. Jesteśmy w dobrej sytuacji, bo dokładnie zmierzyliśmy falę powodziową z 1997 roku: wiemy, kiedy się zaczęła, ile trwała, jaką miała objętość i kiedy zaczęła się cofać. Dławienie fali to czysta matematyka: załóżmy, że fala powodziowa zaczyna się obniżać do 900 m3/s. My nadal możemy odprowadzać 1210 m3/s. Dzięki temu, że ok. 310 m3/s więcej wody odpływa niż przypływa – następuje powolne opróżnianie zbiornika.

Co się dzieje z opróżnianą wodą?

Spada do takiego poziomu, jak przed powodzią, czyli wraca do koryta rzecznego. Czasza zbiornika jest wyposażona w system rowów odwadniających, które umożliwiają odprowadzenie wody do koryta nawet z zastoisk, które mogłyby się wytworzyć poza głównym korytem (źródło: Wody Polskie)